Rebellyans Aleksander Epifanes

1Y'n kans ha tri-ugensves blydhen10:1 152 kyns Krist. Aleksander Epifanes, mab Antioghus a diras hag a gemmeras Ptolemais. I a'n wolkommas, hag ev a dhallathas reynya ynni. 2Pan glewas Demetrius an myghtern hemma, ev a guntellas lu fest bras hag a geskerdhas er y bynn yn batel. 3Demetrius a dhannvonas lyther dhe Yonathan yn geryow a gres rag y enora, 4rag y leveris dhodho y honan, ‘Oberyn yn kynsa rag may hwryllyn kres ganso kyns ev dhe wul kres gans Aleksander er agan pynn, 5rag ev a berth kov a oll an drogoberow a wrussyn orto hag orth y vreder hag orth y genedhel.’

6Ytho Demetrius a ros dhodho awtorita rag gelwel soudoryon, rag aga arva, ha mos ha bos y geffrysyas, hag ev a worhemmynnis may fe an woestlow esa a-ji dhe'n tour delivrys dhodho.

7Ena Yonathan a dheuth dhe Yerusalem hag a lennas an lyther yn klewans oll an bobel ha gans an dus y'n tour. 8Own meur a's tevo pan glewsons an myghtern dhe ri dhodho awtorita rag gelwel soudoryon. 9Mes an dus y'n tour a dhelivras an woestlow dhe Yonathan, hag ev a's daskorras dh'aga herens.

10Yth esa Yonathan trigys yn Yerusalem hag ev a dhallathas dastrehevel ha nowydhhe an sita. 11Ev a leveris dhe'n re esa ow kul an ober, drehevel an fosow ha kylghya menydh Sion gans meyn pedrekhes rag kerweyth gwell; hag y hwrussons yndella.

12Ena an estrenyon esa a-ji dhe'n dinasow drehevys gans Bagghides a fias dhe'n fo; 13peub a asas y dyller ha dehweles dh'y bow y honan. 14Marnas yn Beth-sur re a wortas hag a assa an lagha ha'n gorhemmynnow, rag y feu tyller meneghi ragdha.

15Ytho pan glewas myghtern Aleksander oll an ambosow dannvenys gans Demetrius dhe Yonathan, ha tus a dherivas dhodho a'n batelyow ha'n gweythresow kolonnek gwrys gans Yonathan ha'y vreder, hag a'n ahweryow re borthsens, 16yn-medh ev, ‘Ple kevyn gour haval dhodho? Lemmyn ytho ni a'n gwra agan koweth ha'gan keffrysyas.’ 17Hag ev a skrifas lyther ha'y dhannvon dhodho, y'n geryow a hol:

Yonathan A ha Bos Arghoferyas

18‘Myghtern Aleksander dh'y vroder Yonathan, salusyans. 19Ni re glewas y'th kever, ty dhe vos kasor galloesek ha gwiw dhe vos agan koweth. 20Ytho lemmyn ni re'th apoyntyas dhe vos arghoferyas dha genedhel; y fydhydh henwys koweth a'n myghtern. Hag y tegoedh dhis kemmeres agan tu ha gwitha kowethyans genen.’ Hag ev a dhannvonas dhodho pows purpur ha kurun a owr.

21Ytho Yonathan a omwiskas y'n dillas sans y'n seythves mis a'n kans ha tri-ugensves blydhen,10:21 152 kyns Krist. yn goel an skovvaow, hag ev a guntellas kasoryon hag a dharbaris arvow pals. 22Pan glewas Demetrius hemma, ev a gemmeras duwon hag yn-medh ev, 23‘Pyth yw hemma re wrussyn? Gyllys yw Aleksander a-ragon ni ow kul kowethyans gans an Yedhewon rag y omgrevhe. 24My ynwedh a skrif dhedha geryow a gennerth hag ambosa dhedha enor ha rohow rag ma'm bo aga gweres.’ 25Ytho ev a dhannvonas lyther dhodho war-lergh an geryow ma:

Lyther Demetrius dhe Yonathan

‘Myghtern Demetrius dhe genedhel an Yedhewon. Salusyans. 26A-ban withsowgh agas kevambos genen, ha pesya yn agan kowethyans, heb kilfia dh'agan eskerens, ni re glewas anodho ha re lowenhas. 27Ha lemmyn gwrewgh pesya yn lenduri genen, ha ni a attal dhis gans da drefenn an pyth a wredh ragon. 28Ni a wront dhis lies frankedh hag a re dhis rohow.

29‘Ha lemmyn my a'gas liver hwi, ha my a rydhha oll an Yedhewon a dyli trubyt ha toll hoelan ha tollow an gurun; 30hag a-dhia'n jydh hedhyw hag yn-rag my a'gas rydhha a'n tressa rann a'n ys ha hanter froeth an gwydh a dhegoedh my dh'y degemmeres. Ny's kuntellav a bow Yuda nag a'n tri ranndir keworrys dhedhi dhiworth Samaria ha Galile, a'n jydh ma ha bys vykken. 31Yerusalem yw sans, ytho hy degedhow ha' y gobrow a vydh heb toll. 32My a hepkorr ynwedh ow maystri war an tour yn Yerusalem hag y'n rov dhe'n arghoferyas, rag may hworro ynno gwer dewisys ganso rag y witha. 33Ha pubonan a'n Yedhewon re beu kemmerys avel keth dhiworth pow Yuda yn ranndir pynag a'm wlaskor, my a'n delirv heb ronson; ha defendyes oll an soedhogyon an tollow war aga chatel ynwedh.

34‘Oll an goelyow ha'n sabotys ha'n loeryow nowydh ha'n dydhyow apoyntys ha'n trydydh kyns goel ha'n trydydh wosa goel – bedhens dydhyow a rydhheans dhiworth tollow hag a dhelivrans rag an Yedhewon usi a-ji dhe'm gwlaskor. 35Ny'n jevydh nebonan awtorita rag kavoes travyth dhiworta nag annia onan vytholl anedha a-dro dhe dra vytholl.

36‘Bedhes Yedhewon omrolys yn luyow an myghtern bys y'n myns a dheg mil wour warn ugens, ha bedhes an keth mentons res dhedha a dhegoedh dhe oll luyow an myghtern. 37Bedhes re anedha gorrys yn dinasow bras an myghtern ha bedhes re anedha gorrys yn soedhow trestys y'n wlaskor. Bedhes aga soedhogyon ha'ga ledyoryon anedha aga honan, ha bewens herwydh aga laghys aga honan, par dell worhemmynnis an myghtern y'n pow Yuda.

38‘Ha'n tri ranndir re beu keworrys dhe Yudi dhiworth pow Samaria, bedhens junys orth Yudi bys may fons aswonnys dhe vos yn-dann unn rewler hag i dhe obaya an arghoferyas a-der re erell. 39Ptolemais ha'n tir yn y ogas my re's ros yn ro dhe'n sentri yn Yerusalem, rag tyli kostow an sentri a goedh aga thyli. 40My ow honan a re pymthek mil shekel a arghans pub blydhen yn-mes a wobrow an myghtern a dylleryow gwiw. 41Hag oll an talasow a-dhelergh na veu pes gans an soedhogyon dell wrens y'n kynsa blydhynyow, i a re alemma rag kostow an tempel. 42Dres henna, an pymp mil shekel a arghans kemmerys gans ow soedhogyon a wobrow blydhenyek an tempel, hemma ynwedh yw remittys, drefenn y vos dhe'n oferysi hag a serv ena. 43Ha piw pynag a hwila meneghi yn Yerusalem, po yn onan a'y glosow, drefenn ev dhe vos yn kendon dhe'n myghtern, po kendon pynag arall, bedhes kwit a henna ha daskavoes oll y byth yn ow ruvaneth.

44‘Bedhes an kost a dhastrehevyans ha nowydhheans an sentri pes a akontow an myghtern. 45Ha bedhes an kost a dhastrehevel fosow Yerusalem ha'n kerweyth a-dro dhedhi, ha'n kost a dhastrehevel an fosow yn Yudi pes ynwedh dhiworth akontow an myghtern.’

Mernans Demetrius

46Pan glewas Yonathan ha'n bobel an geryow ma, ny's kryssons na'ga degemmeres, drefenn i dhe berthi kov an drogow meur re wrussa Demetrius yn Ysrael ha fatell y's arwasksa. 47Gwell o gansa Aleksander, drefenn ev dhe vos an kynsa ow kewsel geryow a gres dhedha, hag i a besyas avel y geffrysysi oll y dhydhyow. 48Aleksander an myghtern a guntellas lu bras hag a gampyas a-dal Demetrius. 49An dhew vyghtern a vetyas yn batel, ha lu Demetrius a fias dhe'n fo hag Aleksander a'n holyas hag a's fethas. 50Ev a vatalyas yn krev bys pan sedhas an howl, ha Demetrius a goedhas y'n jydh na.

Kevambos Ptolemi hag Aleksander

51Ena Aleksander a dhannvonas kannasow dhe Ptolemi myghtern Ejyp gans an messaj a hol: 52‘A-ban dhehwelis dhe'm ruvaneth hag esedha war dron ow thasow, ha fondya ow governans, ha brewi Demetrius, ha kavoes maystri war agan bro, 53my eth er y bynn yn batel ha kekeffrys ev ha'y lu a veu brewys genen, ha ni re gavas agan esedhva war dron y ruvaneth – 54lemmyn ytho fastyn ni kowethyans an eyl gans y gila; ro dhymmo lemmyn dha vyrgh avel gwreg, hag yth av ha bos dha dheuv, ha my a re rohow dhis ha dhedhi hi herwydh dha savla.’

55Ptolemi a worthybis ha leverel, ‘Gwynnvys an jydh may tehwelsys dhe wlaskor dha dasow hag esedha war dron aga ruvaneth. 56Lemmyn my a wra ragos par dell skrifsys; mes met genev yn Ptolemais rag may hwellyn an eyl y gila, hag yth av ha bos dha hwegron dell re leversys.’

57Ytho Ptolemi a dheuth yn-mes a Ejyp, ev ha Kleopatra y vyrgh, hag a dheuth dhe Ptolemais y'n kans, dew ha tri-ugensves blydhen.10:57 150 kyns Krist. 58Aleksander an myghtern a'n metyas, ha Ptolemi a ros dhodho Kleopatra y vyrgh yn demmedhyans hag a solempnyas hy demmedhyans yn Ptolemais gans ryelder bras, par dell wra myghternedh. 59Ena Aleksander an myghtern a skrifas dhe Yonathan may teffa ha metya ganso. 60Ytho yth eth dhe Ptolemais gans meuredh ha metya an dhew vyghtern; ev a ros dhedha arghans hag owr, ha dh'aga howetha ev a ros rohow pals, hag ev a'n jevo favour gansa. 61Bagas a wer, bilens a Ysrael, a omguntellas er y bynn, gwer dhilagha, rag y guhudha, mes ny wrug an myghtern fors anedha. 62An myghtern a worhemmynnis may fe diwiskys Yonathan a'y dhillas ha wiskys yn purpur, hag yndella i a wrug. 63Ena an myghtern a wrug dhodho esedha rybdho; hag y leveris dh'y soedhogyon, ‘Ewgh yn-mes ganso bys yn kres an sita ha dyllewgh na goedh dhe nebonan y guhudha a-dro dhe dra bynag ha na'n annies nebonan rag acheson pynag.’ 64Pan welas y guhudhoryon an enor a veu res dhodho herwydh an gwarnyans, ha'y weles gwiskys yn purpur, i a fias oll dhe'n fo. 65Yndella an myghtern a'n enoras ha'y skrifa yn mysk y gynsa kowetha, hag a'n gwrug pennhembrenkyas ha governour an ranndir. 66Ha Yonathan a dhehwelis dhe Yerusalem yn kres hag yn lowena.

Apollonius yw Fethys gans Yonathan

67Y'n kans, pymp ha tri-ugensves blydhen,10:67 147 kyns Krist. Demetrius mab Demetrius a dheuth a Kreta dhe vro y dasow. 68Pan glewas Aleksander hemma, duwon meur a'n jevo hag ev a dhehwelis dhe Antiogh. 69Demetrius a ordenas Apollonius governour Kelesyria, hag ev a guntellas lu bras hag a gampyas erbynn Yamnia. Ena ev a dhannvonas an messaj a hol dhe Yonathan an arghoferyas:

70‘Ty yn unnsel a sevis er agan pynn, ha my re beu dres yn ges ha disenor ha ty yw an skila. Prag yth omgemmerydh awtorita warnan y'n vro venydhyek? 71Mara'th eus trest y'th lu, diyskynn dhe'n plen rag dos er agan pynn, ha kesstrivyn an eyl erbynn y gila ena, rag yma genev nerth an sitys. 72Govynn ha dysk piw ov ha piw yw an re erell usi orth ow gweres. Tus a lever dhis na yllydh sevel a-ragon, rag dha dasow a veu fesys diwweyth yn aga bro aga honan. 73Ha lemmyn ny yllydh sevel orth ow marghoglu ha lu a'n par ma y'n plen, ma nag eus na men na bilienn na tyller vytholl dhodho may hyllir fia.’

74Pan glewas Yonathan geryow Apollonius, movyes veu y brys. Ev a dhewisas deg mil wour hag ev eth dhiworth Yerusalem, ha Simon y vroder a'n junyas rag y weres. 75Ev a gampyas erbynn Yoppa, mes tus an sita a dhegeas hy yetow, rag yth esa dhe Apollonius savla-goelyadoryon yn Yoppa. 76Ytho i omsettyas orti, ha tus an sita a borthas own hag i a igoras an yetow ha Yonathan a gavas maystri war Yoppa.

77Pan glewas Apollonius hemma, ev a guntellas tri mil a'n marghoglu ha lu bras, hag ev a geskerdhas dhe Azotus par dell ve ev ow mos pella. Y'n keth termyn ma yth eth yn-rag y'n plen, rag ev a'n jevo para bras a'n marghoglu, hag y fydhya ynno. 78Yonathan a'n siwyas bys Azotus, ha'n luyow a vatalyas. 79Apollonius re assa mil a'n marghoglu yn-dann gel a-dryv dhedha. 80Yonathan a gonvedhas bos kontrewaytyans a-dryv dhodho, rag i a wrug kylgh oll a-dro dhodho hag a dewli sethow orta a'n bora dhe'n dohajydh. 81Mes y gasoryon a sevi fast, dell arghsa Yonathan, ha mergh an eskerens dheuth ha bos skwith.

82Ena Simon a ledyas y lu yn-rag hag a vatalyas orth bagas an eskar (rag an marghoglu o heb nerth); fethys vons ganso hag i a fias dhe'n fo, 83An marghoglu a veu skoellys a-les y'n plen. I a fias dhe Azotus hag a hwilas skovva yn tempel Beth-dagon, aga idol. 84Mes Yonathan a loskas Azotus ha'n trevow yn hy hyrghynn ha'ga ravna; ha tempel Dagon ha'n re re fisa ynno ev a loskas gans tan. 85Myns an re a goedhas der an kledha, ha'n re leskys hag i yn few, a dheuth dhe eth mil wour. 86Ena Yonathan eth alena hag a gampyas erbynn Askalon, ha tus an sita a dheuth yn-mes rag y vetya gans meuredh bras.

87Yonathan ha'n re esa ganso a dhehwelis dhe Yerusalem gans preydh meur.

88Pan glewas Aleksander an myghtern a'n taklow ma, ev a enoras Yonathan hwath moy, 89hag ev a dhannvonas dhodho brocha a owr, par dell yw an us y ri dhe gerens myghternedh. Ev a ros dhodho ynwedh Ekron ha'n tir yn hy hyrghynn avel eretons.