Mattathias ha'y Vebyon

1Y'n dydhyow na Mattathias mab Yowann mab Simeon, oferyas a vebyon Yoarib, a asas Yerusalem ha triga yn Modein. 2Ev a'n jeves pymp mab, Yowann henwys Gaddi, 3Simon henwys Thassi 4Yudas henwys Makkabeus, 5Eleazar henwys Avaran, 6ha Yonathan henwys Affus. Ev a welas an blasfemiow gwrys yn Yuda ha Yerusalem, 7hag yn-medh ev,

‘Go-vy! Prag y feuv genys dhe weles hemma,

diswrians ow fobel, diswrians an sita sans,

ha triga ena pan veu res dhe'n eskerens,

an sentri yn leuv estrenyon?

8Gyllys yw hy thempel avel gour heb enor,

9hy lestri fethus re beu degys dhe-ves yn divroedh.

Hy babanes re beu ledhys yn hy stretow,

hy gwer yowynk gans kledha an eskar.

10Py gwlaskor eus na eritas hy palesyow

na synsis hy freydh?

11Oll hy afinans re beu kemmerys dhe-ves;

nyns yw hi rydh na fella, gyllys yw hi dhe gethes.

12Hag otta! Agan tyller sans, agan tekter,

agan glori, re beu difeythys;

an Jentilys re'n disakras.

13Prag y tegoedh dhyn bewa pella?’

14Ha Mattathias ha'y vebyon a skwardyas aga dillas, omwiska yn yskar ha kyni meur.

Gordhyans an Baganys

15Ena soedhogyon an myghtern esa ow konstryna tus dhe forsakya aga kryjyans a dheuth dhe sita Modein rag gul dhedha offrynna sakrifis. 16Lies a Ysrael a dheuth dhe vetya gansa; ha Mattathias ha'y vebyon a dheuth ynwedh. 17Ena soedhogyon an myghtern a gewsis dhe Mattathias dell siw: ‘Ty yw ledyer, enorys hag a vri y'n sita ma, ha skoedhys gans mebyon ha breder. 18Lemmyn ytho bydh an kynsa dhe dhos ha gul an pyth a worhemmynn an myghtern, dell wrug oll an kenedhlow ha gwer Yuda ha'n re yw gesys yn Yerusalem. Ena ty ha'th vebyon a vydh niverys yn mysk kowetha an myghtern, ha ty ha'th vebyon a vydh enorys gans arghans hag owr ha lies ro.’

19Mes Mattathias a worthybis ha leverel, gans lev ughel: ‘Kynth yw pub kenedhel hag a vew yn-dann rewl an myghtern gostydh dhodho, ha re dhewisas may hwrellons y worhemmynnow, ow kasa pub huni kryjyans y dasow, 20byttegyns my ha'm mebyon ha'm breder a vew war-lergh kevambos agan tasow. 21Bedhes pell ahanan gasa an lagha ha'n ordenansow. 22Ny vydhyn gostydh dhe eryow an myghtern dre dreylya dhe denewen naneyl dhe'n barth dhyghow na dhe'n barth kledh.’

23Pan dhiwedhas kewsel an geryow ma, gwer Yedhow a dheuth yn-rag a-wel oll, rag sakrifia war an alter yn Modein, herwydh gorhemmynn an myghtern, 24Pan y'n gwelas Mattathias, ev a loskas gans diwysykter ha'y dhiwloneth a grenas. Yn y gonnar gwiryon ev a boenyas ha'y ladha war an alter. 25Dhe'n keth termyn ma ev a ladhas soedhek an myghtern esa orth aga honstryna dhe sakrifia, hag ev a dorras an alter dhe'n dor. 26Yndella ev a loskas gans diwysykter a-barth an lagha, par dell wrug Finehas erbynn Zimri mab Salu.

Mattathias ow Kudhvreselya

27Ena Mattathias a grias gans lev ughel, ‘Myns yw diwysyk a-barth an lagha hag a skoedh an kevambos, des ev yn-mes genev!’ 28Ena ev ha'y vebyon a fias dhe'n fo dhe'n menydhyow hag a asas pup-tra a's tevo y'n sita.

29Ena lies esa ow hwilas gwiryonedh ha gwirvreus eth yn-nans dhe'n gwylvos dhe vewa ena, 30i, aga mebyon, aga gwragedh, ha'ga chatel, drefenn drogow dhe vos kales warnedha. 31Ha derivys veu dhe soedhogyon an myghtern, ha dhe'n gasoryon yn Yerusalem, sita Davydh, bos an wer re skonyas gorhemmynn an myghtern gyllys dhe'n skovvaow y'n gwylvos. 32Lies a's chasyas ha tremena dresta; i a gampyas a-dal dhedha hag ombareusi rag kas er aga fynn dydh sabot. 33I a leveris dhedha, ‘Lowr a hemma! Dewgh yn-mes ha gwrewgh dell worhemmynn an myghtern, ha hwi a vew.’ 34Mes i a leveris, ‘Ny vynnyn dos yn-mes na ny wren an pyth a worhemmynn an myghtern, ow tisakra an sabot.’ 35Ena an eskar a fyskas dhe settya warnedha. 36Mes ny worthybsons dhedha na tewlel men orta na degea aga skovvaow, 37rag yn-medhons, ‘Merwyn ni oll yn agan sempledh; nev ha nor a dheg dustuni ragon hwi dh'agan ladha yn kammhynsek.’ 38Ytho i a settyas warnedha y'n sabot, hag i a verwis, gans aga gwragedh, ha'ga fleghes, ha'ga chatel, bys y'n myns a vil dus.

39Pan y'n klewas Mattathias ha'y gowetha, i a gynis yn town war aga lergh. 40Ha peub a leveris dh'y gentrevek, ‘Mar kwren par dell wrug agan breder ha nagha gwerrya gans an Jentilys rag agan bewnans ha'gan ordenansow, i a'gan distru dhiwar an norvys.’ 41Ytho i a erviras y'n jydh na: ‘Gwerryn ni erbynn pub den hag a dheu dhe settya warnan y'n sabot; na verwyn dell vawrsons agan breder yn aga skovvaow.’

42Ena bagas a Hasideanys a junyas gansa, kasoryon alloesek a Ysrael, pub onan anedha a ombrofyas a'y vodh a-barth an lagha. 43Hag oll an fowesigyon dhiworth an troblow a junyas gansa ha keworra dh'aga nerth. 44I a furvyas lu, hag a weskis peghadoryon dhe'n dor yn aga sorr, ha tus dhilagha yn aga honnar; an remenant a fias dhe'n Jentilys rag sawder. 45Mattathias ha'y gowetha eth a-derdro ha terri an alteryow; 46gans fors i a drodroghas oll an vebyon antrodreghys a gavsons a-ji dhe oryon Ysrael. 47I a helghyas war-lergh an dus valgh, ha'n ober a sewenis yn aga diwla. 48I a sawyas an lagha dhiworth diwdhorn an Jentilys ha'n vyghternedh, ha ny asens byskweth may kwaynnya an peghador an maystri.

Diwettha Geryow Mattathias

49An dydhyow a dheuth nes rag Mattathias dhe verwel, hag y leveris dh'y vebyon: ‘Balghder ha skorn gallas krev lemmyn; termyn a dhiswrians ha sorr bras yw. 50Ytho, ow fleghes, diskwedhewgh diwysykter a-barth an lagha, ha rewgh agas bewnans a-barth kevambos agan tasow.

51‘Perthewgh kov a weythresow an tasow, a wrens yn aga henedhow; ha ty a dhegemmer enor meur ha hanow heb diwedh. 52A ny veu Abraham kevys lel pan veu prevys, ha hemma a veu reknys dhodho avel ewnder? 53Yosep yn termyn y ahwer a withas an gorhemmynn, hag a dheuth ha bos arloedh Ejyp. 54Finehas agan hendas, drefenn ev dhe vos fest diwysyk, a gavas an kevambos a oferyaseth heb diwedh. 55Yoshua, drefenn ev dhe gowlwul an gorhemmynn, a dheuth ha bos breusyas yn Ysrael. 56Kaleb, drefenn ev dhe destifia y'n guntelles, a gavas eretons y'n tir. 57Davydh, drefenn ev dhe vos len, a eritas tron an wlaskor bys vykken. 58Elias, drefenn y dhiwysykter bras a-barth an lagha, a veu kemmerys yn-bann dhe nev. 59Hanania, Azaria, ha Mishael a grysi hag a veu sawys a'n flamm. 60Daniel, drefenn y sempledh, a veu delivrys a anow an lewyon.

61‘Yndella prederewgh, a unn henedh dhe'n nessa, na fyll a nerth myns a drestyo ynno. 62Na berthewgh own a eryow peghador, rag gyllys vydh y splannder dhe gawgh ha pryves. 63Hedhyw y fydh ughelhes, mes a-vorow ny vydh kevys, drefenn ev dhe dhehweles dhe'n doust, ha'y dowlow a verow. 64Ow fleghes, bedhewgh kolonnek hag omgrevhewgh y'n lagha, rag dredhi hwi a'gas bydh enor.

65‘Otta Simon agas broder; my a woer ev dhe vos gour a gusul. Goslowewgh orto pup-prys; ev a vydh agas tas. 66Yudas Makkabeus re beu kasor galloesek a'y yowynkneth; ev a ergh an lu ragowgh ha batalyas orth an poblow. 67Kuntellyewgh dhywgh kemmys a with an lagha, ha kemmerewgh dial rag an droktra re beu gwrys dh'agas pobel. 68Attelewgh dhe'n Jentilys yn leun, ha koelewgh orth gorhemmynnow an lagha.’

69Ena ev a's bennigas hag a veu kuntellys dh'y dasow. 70Ev a verwis y'n hweghves ha seyth-ugensves blydhen,2:70 166 kyns Krist. hag a veu ynkleudhys yn bedh y dasow yn Modein. Hag oll Ysrael a gyni war y lergh gans drem bras.