1Paid â chenfigennu wrth bobl ddrwg,

na dymuno bod yn eu cwmni;

2oherwydd y maent hwy'n meddwl am drais,

a'u genau'n sôn am drybini.

3Fe adeiledir tŷ trwy ddoethineb,

a'i sicrhau trwy wybodaeth.

4Trwy ddeall y llenwir ystafelloedd

â phob eiddo gwerthfawr a dymunol.

5Y mae'r doeth yn fwy grymus na'r cryf,

a'r un deallus na'r un nerthol;

6oherwydd gelli drefnu dy frwydr â medrusrwydd,

a chael buddugoliaeth â llawer o gynghorwyr.

7Y mae doethineb allan o gyrraedd y ffŵl;

nid yw'n agor ei geg yn y porth.

8Bydd yr un sy'n cynllunio i wneud drwg

yn cael ei alw yn ddichellgar.

9Y mae dichell y ffŵl yn bechod,

ac y mae pobl yn ffieiddio'r gwatwarwr.

10Os torri dy galon yn nydd cyfyngder,

yna y mae dy nerth yn wan.

11Achub y rhai a ddygir i farwolaeth;

rho gymorth i'r rhai a lusgir i'w lladd.

12Os dywedi, “Ni wyddem ni am hyn”,

onid yw'r un sy'n pwyso'r galon yn deall?

Y mae'r un sy'n dy wylio yn gwybod,

ac yn talu i bob un yn ôl ei waith.

13Fy mab, bwyta fêl, oherwydd y mae'n dda,

ac y mae diliau mêl yn felys i'th enau.

14Felly y mae deall a doethineb i'th fywyd;

os cei hwy, yna y mae iti ddyfodol,

ac ni thorrir ymaith dy obaith.

15Paid â llechu fel drwgweithredwr wrth drigfan y cyfiawn,

a phaid ag ymosod ar ei gartref.

16Er i'r cyfiawn syrthio seithwaith, eto fe gyfyd;

ond fe feglir y drygionus gan adfyd.

17Paid â llawenhau pan syrth dy elyn,

nac ymfalchïo pan feglir ef,

18rhag i'r ARGLWYDD weld, a bod yn anfodlon,

a throi ei ddig oddi wrtho.

19Na fydd ddig wrth y rhai drygionus,

na chenfigennu wrth y rhai sy'n gwneud drwg.

20Oherwydd nid oes dyfodol i neb drwg,

a diffoddir goleuni'r drygionus.

21Fy mab, ofna'r ARGLWYDD a'r brenin;

paid â bod yn anufudd iddynt,24:21 Felly Groeg. Hebraeg, paid ag ymgyfeillachu â rhai sy'n newid.

22oherwydd fe ddaw dinistr sydyn oddi wrthynt,

a phwy a ŵyr y distryw a achosant ill dau?

Rhagor o Eiriau'r Doethion

23Dyma hefyd eiriau'r doethion:

Nid yw'n iawn dangos ffafr mewn barn.

24Pwy bynnag a ddywed wrth yr euog, “Yr wyt yn ddieuog”,

fe'i melltithir gan bobloedd a'i gollfarnu gan genhedloedd.

25Ond caiff y rhai sy'n eu ceryddu foddhad,

a daw gwir fendith arnynt.

26Y mae rhoi ateb gonest

fel rhoi cusan ar wefusau.

27Rho drefn ar dy waith y tu allan,

a threfna'r hyn sydd yn dy gae,

ac yna adeilada dy dŷ.

28Paid â thystio yn erbyn dy gymydog yn ddiachos,

na thwyllo â'th eiriau.

29Paid â dweud, “Gwnaf iddo fel y gwnaeth ef i mi;

talaf iddo yn ôl ei weithred.”

30Euthum heibio i faes un diog,

ac i winllan un disynnwyr,

31a sylwais eu bod yn llawn drain,

a danadl drostynt i gyd,

a'u mur o gerrig wedi ei chwalu.

32Edrychais arnynt ac ystyried;

sylwais a dysgu gwers:

33ychydig gwsg, ychydig hepian,

ychydig blethu dwylo i orffwys,

34a daw tlodi atat fel dieithryn creulon,

ac angen fel gŵr arfog.