Jerwsalem yn cael ei choncro

(2 Cronicl 36:13-21; Jeremeia 52:3b-11)

1Dyma Nebwchadnesar, brenin Babilon, yn dod â’i fyddin gyfan i ymosod ar Jerwsalem. Digwyddodd hyn ar y degfed diwrnod o’r degfed mis o nawfed flwyddyn Sedeceia fel brenin.25:1 degfed diwrnod … brenin Yr union ddyddiad fyddai Ionawr 15, 588 CC. Dyma nhw’n gwersylla o gwmpas y ddinas, ac yn codi rampiau i warchae arni. 2Buon nhw’n gwarchae ar y ddinas am flwyddyn a hanner (blwyddyn un deg un Sedeceia fel brenin). 3Erbyn y nawfed diwrnod o’r pedwerydd mis25:3 pedwerydd mis Yr union ddyddiad fyddai Gorffennaf 18, 586 CC. y flwyddyn honno roedd y newyn yn y ddinas mor ddrwg doedd gan y werin bobl ddim byd o gwbl i’w fwyta. 4Dyma’r gelyn yn llwyddo i fylchu wal y ddinas. A dyma filwyr Jwda i gyd yn ceisio dianc, a mynd allan o’r ddinas ganol nos drwy’r giât sydd rhwng y ddwy wal wrth ymyl gardd y brenin. Dyma nhw’n dianc i gyfeiriad Dyffryn Iorddonen.25:4 Dyffryn Iorddonen Hebraeg, “Araba”. (Roedd y Babiloniaid yn amgylchynu’r ddinas.) 5Ond aeth byddin Babilon ar ôl y Brenin Sedeceia. Cafodd ei ddal ar wastatir Jericho, a dyma’i fyddin gyfan yn cael ei gyrru ar chwâl. 6Dyma nhw’n mynd â’r brenin Sedeceia i sefyll ei brawf o flaen brenin Babilon yn Ribla. 7Cafodd Sedeceia ei orfodi i edrych ar ei feibion yn cael eu lladd. Wedyn, dyma nhw’n tynnu llygaid Sedeceia allan a’i roi mewn cadwyni pres cyn mynd ag e’n gaeth i Babilon.

Y deml yn cael ei dinistrio

(Jeremeia 52:12-27)

8Rhyw fis yn ddiweddarach, dyma Nebwsaradan, capten y gwarchodlu brenhinol, un o swyddogion pwysica brenin Babilon, yn cyrraedd Jerwsalem (Roedd hyn ar y degfed diwrnod o’r pumed mis, a Nebwchadnesar wedi bod yn frenin Babilon ers un deg naw o flynyddoedd.) 9Dyma fe’n rhoi teml yr ARGLWYDD, palas y brenin, a’r tai yn Jerwsalem i gyd ar dân. Llosgodd yr adeiladau pwysig i gyd. 10Wedyn dyma fyddin Babilon, oedd gyda’r capten, yn bwrw’r waliau o gwmpas Jerwsalem i lawr. 11A dyma Nebwsaradan yn mynd â’r bobl oedd wedi’u gadael ar ôl yn y ddinas, y milwyr oedd wedi mynd drosodd at y gelyn ac unrhyw grefftwyr oedd ar ôl, yn gaethion i Babilon. 12Ond gadawodd rai o’r bobl mwyaf tlawd yn y wlad, a rhoi gwinllannoedd a thir iddyn nhw edrych ar ei ôl.

13Wedyn, dyma’r Babiloniaid yn malu’r offer pres oedd yn y deml – y ddwy golofn bres, y trolïau dŵr pres, a’r basn mawr pres oedd yn cael ei alw ‘Y Môr’. A dyma nhw’n cario’r metel yn ôl i Babilon. 14Dyma nhw hefyd yn cymryd y bwcedi lludw, y rhawiau, y sisyrnau, y powlenni arogldarth, a phopeth arall o bres oedd yn cael ei ddefnyddio yn yr addoliad. 15Cymerodd capten y gwarchodlu y padellau a’r dysglau – popeth oedd wedi’i wneud o aur pur neu arian. 16Roedd cymaint o bres yn y ddau biler, y gronfa ddŵr a’r trolïau oedd Solomon wedi’u gwneud ar gyfer y deml, roedd y cwbl yn ormod i’w bwyso. 17Roedd y pileri yn bron naw metr o uchder, gyda capan pres ar y top, ac roedd hwnnw yn fetr a hanner o uchder. O gwmpas top y capan roedd rhwyllwaith cain a phomgranadau yn ei haddurno, y cwbl wedi’i wneud o bres. Roedd y ddau biler yn union yr un fath.

18Cymerodd capten y gwarchodlu brenhinol rai pobl yn garcharorion hefyd. Aeth â Seraia (y prif-offeiriad), Seffaneia (yr offeiriad cynorthwyol), a tri porthor y deml. 19Wedyn o’r ddinas cymerodd swyddog y llys oedd yn gyfrifol am y milwyr, pump o gynghorwyr y brenin oedd wedi cael eu darganfod yn cuddio yn y ddinas, un o’r swyddogion oedd yn drafftio pobl i ymladd yn y fyddin, a chwe deg o’i ddynion gafodd eu darganfod yn y ddinas. 20Aeth Nebwsaradan, capten y gwarchodlu, â nhw at frenin Babilon i Ribla, 21a dyma’r brenin yn eu curo nhw a’u dienyddio nhw yno. Felly roedd pobl Jwda wedi cael eu caethgludo o’u tir.

Gedaleia yn rheoli Jwda

(Jeremeia 40:7-9; 41:1-3)

22Dyma Nebwchadnesar, brenin Babilon, yn penodi Gedaleia (mab Achicam ac ŵyr i Shaffan), yn llywodraethwr dros y bobl roedd wedi’u gadael ar ôl yng ngwlad Jwda.

23Pan glywodd swyddogion byddin Jwda a’u milwyr fod brenin Babilon wedi penodi Gedaleia i reoli’r wlad, dyma nhw’n mynd i’w gyfarfod yn Mitspa: Ishmael fab Nethaneia, Iochanan fab Careach, Seraia fab Tanchwmeth o Netoffa, a Iaasaneia (mab y Maachathiad). Daeth y rhain i gyd gyda’u milwyr. 24A dyma Gedaleia yn addo ar lw iddyn nhw, “Does dim rhaid i chi fod ag ofn swyddogion Babilon. Arhoswch yn y wlad a gwasanaethu brenin Babilon, a bydd popeth yn iawn.” 25Ond yna yn y seithfed mis dyma Ishmael, oedd yn perthyn i’r teulu brenhinol (mab Nethaneia ac ŵyr i Elishama), yn mynd i Mitspa gyda deg o’i ddynion a lladd Gedaleia a’r dynion o Jwda a Babilon oedd yno gydag e. 26Yna dyma’r boblogaeth i gyd (o’r ifancaf i’r hynaf) a swyddogion y fyddin, yn ffoi i’r Aifft am eu bod ofn beth fyddai’r Babiloniaid yn ei wneud.

Y brenin Jehoiachin yn y gaethglud

(Jeremeia 52:31-34)

27Roedd Jehoiachin, brenin Jwda, wedi bod yn garcharor am dri deg saith o flynyddoedd pan ddaeth Efil-merodach25:27 Efil-merodach Mab Nebwchadnesar oedd yn teyrnasu ar Babilon o 562 i 560 CC. yn frenin ar Babilon. Ar y seithfed ar hugain o’r deuddegfed mis25:27 deuddegfed mis Adar, sef deuddegfed mis y calendr Hebreig, o tua canol Chwefror i ganol Mawrth. y flwyddyn honno dyma Efil-merodach yn rhyddhau Jehoiachin o garchar. 28Buodd yn garedig ato, a’i anrhydeddu fwy nag unrhyw un o’r brenhinoedd eraill oedd gydag e yn Babilon. 29Felly dyma Jehoiachin yn newid o’i ddillad carchar. Cafodd eistedd i fwyta’n rheolaidd wrth fwrdd brenin Babilon, 30ac roedd yn derbyn lwfans dyddiol gan y brenin am weddill ei fywyd.