1Cofia dy Grëwr tra rwyt yn ifanc,

cyn i’r dyddiau anodd gyrraedd

a’r blynyddoedd ddod pan fyddi’n dweud,

“Dw i’n cael dim pleser ynddyn nhw.”

2Cyn i’r haul a golau’r lleuad a’r sêr droi’n dywyll,

a’r cymylau’n dod yn ôl eto ar ôl y glaw:

3pan mae gwylwyr y tŷ yn crynu,

a dynion cryf yn crymu;

y rhai sy’n malu’r grawn yn y felin yn mynd yn brin,

a’r rhai sy’n edrych drwy’r ffenestri yn colli eu golwg;

4pan mae’r drysau i’r stryd wedi cau,

a sŵn y felin yn malu wedi tawelu;

pan mae rhywun yn cael ei ddeffro’n gynnar gan gân aderyn

er fod holl seiniau byd natur yn distewi;

5pan mae gan rywun ofn uchder

ac ofn mynd allan ar y stryd;

pan mae blodau’r pren almon yn troi’n wyn,

y ceiliog rhedyn yn llusgo symud,

a chwant rhywiol wedi hen fynd;

pan mae pobl yn mynd i’w cartref tragwyddol,

a’r galarwyr yn dod allan ar y stryd.

6Cyn i’r llinyn arian dorri

ac i’r fowlen aur falu,

a’r llestr wrth y ffynnon yn deilchion,

a’r olwyn i’w godi wedi torri wrth y pydew.

7Pan mae’r corff yn mynd yn ôl i’r pridd fel yr oedd,

ac anadl bywyd yn mynd yn ôl at Dduw,

yr un a’i rhoddodd.

8Mae’n ddiystyr! – meddai’r Athro – Dydy’r cwbl yn gwneud dim sens!

Ôl-nodyn gan y golygydd

9Roedd yr Athro yn ddyn doeth, a dysgodd ddoethineb i’r bobl. Bu’n pwyso a mesur gwirionedd llawer o ddywediadau, ac yn eu gosod mewn trefn. 10Roedd yr Athro yn ceisio dod o hyd i ddywediadau oedd wrth ei fodd, ac wrth ysgrifennu roedd yn dweud y gwir plaen. 11Mae dywediadau’r doeth yn procio’r meddwl; maen nhw’n brathu weithiau, fel hoelion mewn ffon i yrru anifeiliaid. Yr un Bugail sydd wedi rhoi’r casgliad i gyd i ni.

12Un rhybudd olaf, fy mab. Gellid ysgrifennu llyfrau diddiwedd am y pethau yma, ac mae astudio yn waith caled sydd byth yn dod i ben.

13I grynhoi, y cwbl sydd i’w ddweud yn y diwedd ydy hyn: addola Dduw a gwna beth mae e’n ddweud! Dyna beth ddylai pawb ei wneud. 14Oherwydd bydd Duw yn galw pawb i gyfrif am bopeth wnaethon nhw – hyd yn oed beth oedd o’r golwg – y da a’r drwg.