Geiriau Agwr

1Geiriau Agwr fab Iace, o Massa.30:1 Massa Ardal yng ngogledd Arabia – gw. Genesis 25:14; 1 Cronicl 1:30. Dyma neges y dyn:

Nid Duw ydw i. Nid Duw ydw i; dydy’r gallu ddim gen i.30:1 Nid … gen i Un ystyr posib – Hebraeg yn aneglur iawn.

2Dw i’n greadur rhy ddwl i fod yn ddynol!

Does gen i ddim sens.

3Dw i heb ddysgu bod yn ddoeth,

a dw i’n gwybod dim am yr Un Sanctaidd.

4Pwy sydd wedi mynd i fyny i’r nefoedd, a dod yn ôl i lawr eto?

Pwy sydd wedi gallu dal gafael yn y gwynt?

Pwy sydd wedi lapio’r moroedd mewn mantell?

Pwy sydd wedi mesur y ddaear o un pen i’r llall?

Beth ydy ei enw e, ac enw ei fab? – Dywed os wyt ti’n gwybod.

5Mae pob un o eiriau Duw wedi’u profi.

Mae e’n darian i amddiffyn y rhai sy’n ei drystio.

6Paid ychwanegu dim at ei eiriau,

rhag iddo dy geryddu di, a phrofi dy fod ti’n dweud celwydd.

7Dw i’n gofyn am ddau beth gen ti –

rho nhw i mi cyn i mi farw:

8Yn gyntaf, cadw fi rhag dweud celwydd a thwyllo;

ac yn ail, paid rhoi tlodi na chyfoeth i mi,

ond rho ddigon o fwyd i mi bob dydd.

9Ie, cadw fi rhag teimlo fod popeth gen i,

ac yna dy wrthod di, a dweud,

“Pwy ydy’r ARGLWYDD?”

A chadw fi rhag dwyn am fy mod yn dlawd,

a rhoi enw drwg i Dduw.

10Paid hel straeon am gaethwas wrth ei feistr,

rhag iddo dy felltithio di, ac i ti orfod talu’r pris.

11Mae yna bobl sy’n melltithio’u tadau,

ac sydd ddim yn fendith i’w mamau.

12Mae yna bobl sy’n meddwl eu bod nhw’n dda,

ond sydd heb eu glanhau o garthion eu pechod.

13Mae yna bobl sydd mor snobyddlyd;

maen nhw’n meddwl eu bod nhw’n well na pawb arall!

14Mae yna bobl sydd â dannedd fel cleddyfau,

a’u brathiad fel cyllyll.

Maen nhw’n llarpio pobl dlawd y tir,

a’r rhai hynny sydd mewn angen.

15Mae gan y gele ddwy ferch,

“Rho fwy!” a “Rho fwy!”

Mae tri peth sydd byth yn fodlon,

pedwar sydd byth yn dweud, “Dyna ddigon!”:

16y bedd, croth ddiffrwyth, tir sydd angen dŵr, a thân –

dydy’r rhain byth yn dweud “Digon!”

17Llygad sy’n gwneud sbort am dad

ac yn malio dim am wrando ar mam –

bydd hi’n cael ei thynnu allan gan gigfrain,

a’i bwyta gan y fwltur.

18Mae tri peth y tu hwnt i mi,

pedwar fydda i byth yn eu darganfod:

19ffordd yr eryr drwy’r awyr;

ffordd y neidr dros graig;

llwybr llong yn hwylio’r moroedd;

a llwybr cariad dyn a merch.

20Ond ffordd gwraig anffyddlon i’w gŵr ydy:

bwyta, sychu ei cheg,

a dweud, “Wnes i ddim byd o’i le.”

21Mae tri peth yn gwneud i’r ddaear grynu,

pedwar peth all hi ddim eu diodde:

22caethwas yn cael ei wneud yn frenin;

ffŵl yn cael gormod i’w fwyta;

23gwraig heb ei charu yn priodi;

a morwyn yn cymryd gŵr ei meistres.

24Mae pedwar peth ar y ddaear sy’n fach,

ond sy’n ddoeth dros ben:

25morgrug, sy’n greaduriaid bach gwan,

ond sy’n casglu eu bwyd yn yr haf.

26Brochod y graig, sydd ddim yn gryf chwaith,

ond sy’n gwneud eu cartrefi yn y creigiau.

27locustiaid, sydd heb frenin i’w rheoli,

ond sy’n mynd allan mewn rhengoedd trefnus;

28a madfallod – gelli eu dal yn dy law,

ond gallan nhw fynd i mewn i balasau brenhinoedd!

29Mae tri peth sy’n cerdded yn urddasol,

pedwar sy’n symud mor hardd:

30y llew, y cryfaf o’r anifeiliaid,

sy’n ffoi oddi wrth ddim byd.

31ceiliog yn torsythu, bwch gafr,

a brenin yn arwain ei bobl.

32Os wyt ti wedi actio’r ffŵl wrth frolio,

neu wedi bod yn cynllwynio drwg,

dal dy dafod!

33Fel mae corddi llaeth yn gwneud menyn,

a tharo’r trwyn yn tynnu gwaed,

mae gwylltio pobl yn arwain i wrthdaro.